Pijnlijke weg

13 mei 2025

Wat begon als een hobby groeide uit tot een persoonlijke reis. Tjeerd ontdekte in de vrachtwagencabine hoe zijn perfectionisme en drive hem in de weg zaten en leerde zo sturen naar meer balans en vertrouwen.

Op weg naar mezelf in de cabine van een vrachtwagen

Elke woensdagmiddag klim ik in de cabine van een vrachtwagen. Even in een totaal andere rol, lekker fysiek bezig zijn. Het is een heerlijke afwisseling van mijn werk bij Van Dam Loopbaanbegeleiding. Maar wat begon als een spannend uitstapje, bleek al snel een diep leerzaam avontuur. Niet alleen leerde ik manoeuvreren met een bakwagen, ik leerde vooral veel over mezelf.

Een cadeau met een boodschap

Op mijn 50e verraste mijn vrouw Harmke me met een vrachtwagenrijles. Ik had wel eens geopperd dat ik dat ooit nog eens wilde doen, maar het bleef bij woorden. Totdat ik dus ineens achter het stuur zat van zo’n indrukwekkend voertuig. De les smaakte naar meer, en ik besloot ervoor te gaan. In 2022 begon ik met de theorie en daarna volgden de praktijklessen, vaak om acht uur ’s ochtends, nog vóór mijn werkdag begon. Je zou denken dat ik als ondernemer met bijna 25 jaar op de teller wel gewend ben aan nieuwe dingen leren. Toch botste ik meteen tegen iets op: het voortdurend gecorrigeerd worden door mijn rijinstructeur. Ik was gewend om zélf aan het roer te staan, om beslissingen te nemen. In de vrachtwagencabine moest ik leren volgen in plaats van leiden. En dat bleek een behoorlijke uitdaging. Maar ik herinnerde me een uitspraak die me raakte: wie niet kan volgen, kan ook niet leiden.

De valkuil van gedrevenheid

Mijn drive, die me jarenlang succesvol maakte als ondernemer, bleek ineens een valkuil. Ik wilde het zó graag goed doen dat ik mezelf volledig vastzette. Wat begon als een hobby veranderde in een bron van stress. Twee keer zakte ik voor mijn praktijkexamen, niet omdat ik het niet kon, maar omdat ik mezelf zo onder druk zette. De derde keer slaagde ik. Wat een opluchting! Niet veel later begon ik als chauffeur bij Hanos, een groothandel voor de horeca. In mijn zomervakantie een aantal weken de weg op, klanten bedienen, laden en lossen. Leerzaam, maar ook intens. Als groentje in het vak loop je voortdurend achter de feiten aan. Mijn perfectionisme draaide overuren. En mijn rug protesteerde. Ik kreeg een zeurende, overheersende pijn in mijn onderrug.

Wat had ik te bewijzen?

Mijn rugklachten bleven, en ik ben meerdere fysiotherapeuten en andere hulpverleners afgelopen, want: ook dit moest gefikst worden. Toen niks hielp begon ik me af te vragen: wat is hier aan de hand? Hoe ga ik eigenlijk om met mezelf? Hoe praat ik tegen mezelf en welke druk leg ik mezelf op? Het begon erop te lijken dat ik mijn eigen patronen eens onder de loep mocht gaan nemen. Zo kwam ik in aanraking met het Tension Myositis Syndroom (TMS), een visie van de Amerikaanse arts John Sarno. Volgens hem kunnen chronische pijnklachten ontstaan door onderdrukte emoties en psychologische spanningen, iets waar perfectionisten en mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel extra vatbaar voor zijn. De puzzelstukjes vielen op hun plek. Ik ontdekte dat mijn gedrevenheid ook een functie had: bewijzen dat ik goed genoeg was. Maar tegenover wie eigenlijk? En ten koste van wat?

Ruimte nemen

In mijn herstel leerde ik meer “te zijn” in plaats van alleen maar “te doen”. Een mooi inzicht kreeg ik nota bene in de vrachtwagen: op een smalle weg moet je ruimte pakken. Anders duw je jezelf figuurlijk, en letterlijk, de berm in. Dat geldt ook voor het leven. Als ik geen grenzen stel, gaat dat ten koste van mijzelf én van anderen. Langzaam maar zeker vond ik een nieuwe modus. Ja, ik ben nog steeds gedreven, maar ik laat meer los. Ik hoef niet alles te controleren. En ik vertrouw erop dat anderen ook hun verantwoordelijkheid nemen. Dat geeft rust én ruimte.

Elke rit is een les

Ik rijd nog steeds wekelijks een middag op de vrachtwagen, tegenwoordig met operatiemateriaal voor ziekenhuis Isala. En ja, er zijn stressmomenten. Files, wachttijden, vertragingen. Maar ik leer steeds beter om me daar niet door te laten opjagen. Te ademen. Te focussen op wat wél kan. Het is bijzonder hoeveel levenslessen er passen in zo’n vrachtwagenrit. Soms loopt alles gesmeerd, soms zit alles tegen. De vraag is: hoe ga je ermee om? Heb je veerkracht of kun je die ontwikkelen? Ik heb mijn lesje in elk geval wel geleerd. En ik ben nog steeds onderweg. Jij ook?

Tjeerd van Dam